Azeri Edebiyatından Şiirler

​

YANDIR MEKTUBLARIMI...

Her setir üstünde titreyib elim,
Setirler gelbimden od alibdilar
Men sene bir defe aldandim gülüm,
Mektublar omurluk aldanıbdılar

Meni xatirlama
Özge ol , yad ol,
Oyuncaq olmasin mektublar bari,
Ömrunde birce yol
Alicenab ol
Yandir xatiremi- o mektublari.

Oda ureyimin harayi ahi
Qelbimin utancaq sevdasi yatir.
Orda vugarimin sinma gunahi
Kovrek bir negmenin sedasi yatir

Dagiliar şöhretin dumani ceni
Udar bir ac balig incitek seni
Yazdigim setirler ac toxum kimi
Bir gun goz yashini ichecek senin

Mektublar ichinde neyim nelerim…
Alovlu setirler gizli qem kimi
Yandir mektublari…
Xatirelerim
Yansin
Kule donsun qor Kerem kimi

Sene umid dolu dikilen gozler
Yene xatirede donub qalandir.
Elim ese- ese yazdigim sozler
O zaman duz idi indi yalandir…

Heyatin ozunde sinadim seni,
Deme bahar idim ,
Indise gisham,
Yaxshi ki, sonradan tanidim seni,
Yaxshi ki omurluk aldanmamisham.

Nusret KESEMENLİ

 

DENİZ, GÖY, MEHEBBET

- Denizi hediyye verirem sene...
Men dedim, sen baxdın, sen gülümsedin.
Göylerin şefeqi düşdü özüne,
- Men ise göyleri verirem, - dedin...

Ayrıldıq
Geribe hediyyelerle,
Göyler eşqim kimi? mene ezizdir.
Ayrıldık denizle,
Ağ tepelerle,
Nece aparasan?... Deniz denizdir!

Denizi verdim ki, sene hediyye,
Geldiyin sahile gelesen bir de.
Meni görmeyende - o menem - deye,
Menimle danışıb gülesen bir de.

Eğer görüşmesek bize dağ olar,
Dedim, neçe defe bele dedim men.
Deniz sahiline qayıtmaq olar,
Göylerin sahili var mı, gedim men?!

Düşündüm, ayrılıq gelenden beri
Sen menim eşqime çıraq olasan.
Onuncun verdinmi mene göyleri,
Menden göyler qeder uzaq olasan?!

Men bir denizem ki, eşqim seherdir,
Seni düşünürem, ezizim, yene.
Menim dalgalarım xatirelerdir,
Qoy çatsın qelbinin sahillerine.

Esil mehebbet ki, böyük hünerdir,
Coşar umman kimi teze arzular.
Menim dalgalarım xatirelerdir,
Urda tufan da var, burulğan da var.

Denizem, eşqimden qaçmaq hederdir,
Men ki, adlayaram çölü, çemeni.
Menim dalgalarım xatirelerdir,
Gece de, gündüz de tapacaq seni.

İstesen yuxuna gelerem senin,
Gelerem deniz kimi.
Üzüne inciler çilerem senin,
Çilerem deniz kimi.

Yoluna şefeqler seperem herden,
Seperem deniz kimi.
İstesen üzünden öperem herden,
Öperem deniz kimi.
Adını qelbimin sahillerine
Yazaram deniz kimi.
"Sevmirem" söylesen bir axşam mene,
Susaram deniz kimi,
Susaram deniz kimi...

Dünyada sakitlik aramadım men,
Güneş kimi parla,
Seher kimi gel.
Göylertek yuxuma gelmek istesen,
Sen aylı, ulduzlu göyler kimi gel.
Atla qucagından gur tufanların,
Men baxım axşamdan sehere kimi.
Atla ağ yoluyla kehkeşanların,
Parlasın her uldıız xatire kimi.
Gel qış gecesinde,
Yaz sellerinde -

Denizi göylerden ayırmaq olmaz!
Sonsuz kainatın üfüqlerinde
Sen görüş vaxtını şimşeklerle yaz!
Men gerek
Neğme tek
Seni dinleyem.
Sen menim eşkimle, üreyimlesen.
Ne qeder göyler var, men seninleyem!
Ne qeder deniz var, sen menimlesen!


Nebi Xezri

 

Sən, ey on dörd yaşlım, hər elmə yetkin!
Gözündə əksi var iki aləmin!
Yeddi yaşın oldu o zaman ki, sən,
Açıldın gül kimi, güləndə çəmən.
İndi ki, çatmışdır yaşın on dördə,
Başın sərv kimi durur göylərdə.
Qəflətdə oynama, qeyrət vaxtıdır,
İndi hünər vaxtı, şöhrət vaxtıdır.
Ucalmaq istəsən, bir kamala çat,
Kamala ehtiram göstərər həyat.
Uşaqkən əslini sorsalar bir az.
Ağac bar verəndə cinsi sorulmaz!
Elə ki böyüdün, belədir qayda,
Atanın adından sənə nə fayda?
Sən, aslanlar kimi keç cəbhələrdən,
Yalnız hünərinin balası ol sən!
Səadət kamalla yetişir başa,
Xalqa hörmət elə, ədəblə yaşa.
Başına əfsanə düşdüyü zaman
Allah qorxusunu unutma bir an.
Öz adına layiq işlər gör ki, sən

Axırda utanma xəcalətindən.
Oğul, sözlərimə yaxşı qulaq as!
Ata nəsihəti faydasız olmaz.
Görürəm, şöhrətdə ləyaqətin var,
Şerdə, sənətdə məharətin var.
Şairlik eləmə Dövrə bax ki, bir„
Tərif əvəzinə pislənir şer
Şerdən ucalıq umma dünyada.
Çünki Nizamiylə qurtardı o da.
Hərçəndi sənətin çox rütbəsi var»
Həyata faydalı bir elm axtar.
Bu əyri cizgilər cədvəlində sən
Özünü şərh edib, özünü öyrən!
Ol öz vicdanının sirrinə açar,
Çünki bu mərifət qəlbə nur saçar,
Elmlər elmidir demiş peyğəmbər
Din elmə, təbabət elmi müxtəsər.
Göbəkdəki ətri bu iki elmin
Fəqihlə təbibdir bunu bil yəqin.
Fəqih olsan əgər itaətkar ol,
Hiylədən, riyadan daim kənar ol.
İsa mərifətli həkim ol, amma,
İnsanı öldurən bir həkim olma.

Bir elm öyrənmək istədikdə sən
Çalış ki, hər şeyi kamil biləsən.
Kamil bir palançı olsa da insan,
Yaxşıdır yarımçıq papaqçılıqdan.
Məndən söyləməkdir, səndən eşitmək,
Bir insan əliboş gəzməsin gərək.

NIZAMI GƏNCƏVI

 

Felek
Aldı gülzar içre su eksi-üzari-alini,
Çekdi güller suretin menzur edib timsalini.

Adın etmiş gün, alıb bir eks mirati-felek,
Sübh gösterdikde sen rüxsari-ferrüxfalini.

Şerhe bir gün qıldığın bidadi çekmez heşredek,
Ol melek kim, yazmaq ister nameyi-emalini.

Seyli-xun xalın xeyalile pozub göz merdümün,
Merdüm etmiş çeşmi-xunbare xeyali-xalini.

Mürği-dil qalmadı kim, seyd olmadı, ey şux çeşm,
Sakin et pervazden şehbazi-mişginbalini.

Qoymadın bir kimse cövrün çekmeye, rehm et demi,
Men qıl xunrizlikden qemzeyi-qettalini.

Qem günü üstümde senden qeyri yox, ey dudi-ah!
Lütf qıl, menden götürme sayeyi-iqbalini.

Ey Füzuli, bes ki, qemnak oldu ehvalın senin,
Qemden ölsen, hiç kim sormaz dexi ehvalini.

Füzuli

 

Budur ferqi, könül, mehşer gününün ruzi-hicrandan
Kim, ol can dönderer cisme, bu cismi ayırar candan.

Tutub rahi-edem, bulmuş dehanından könül kamın,
Mene hem cezmdir ol ezm, men hem qalmazam andan.

Qemim şerh etmek içün isterem her gördüyüm saet
Tutam damanını, deymez elim çaki-giribandan.

Tevafi-kuyin isterdim qılam, bari-qemi-eşqin
Xem etdi qametim, yollar tutuldu xari-müjgandan.

Ne xoş ülfet tutubdur natevan cismimle can, guya
Sanır bir tari-mudur o seri-zülfi-perişandan.

Oxun geldikde çeşmim tökse bağrım qanın ondandır,
Ki, bağrım qanına yer qalmadı sinemde peykandan.

Sitem daşı, melamet xenceri, bidad şemşiri,
Füzuli, her cefa kim gelse xoşdur cane, canandan.

 

Bu gün tiğin çekib, çıxmışdır ol namehriban serxoş,
Saqın, ey rehm eden canine kim, bilmez aman serxoş.

Ona hüşyar iken derdi-dil istermen deyem, saqi,
Peyapey sunma camı, qılma ol servi revan serxoş.

Degil teqvaden etsem bade terkin, vehmim ondandır
Ki, izhar eyleyim xelq içre eşqin nagahan serxoş.

Meger qan içmek ile esrümüş nergislerin, ver ne
Besi mey nuş edenler gördüm, olmaz böyle qan serxoş.

Meyi-eşqinle sermest olduğum elden nihan qalmaz,
Mühali-eqldir kim, saxlaya razin nihan serxoş.

Könül ta oldu bixud, aldı qemzen canımı tenden.
Verer yeğmaye neqdi-gencin olğac pasiban serxoş.

Füzuli, qeyr ile xelvet meger bezm etmiş ol gülrux,
Reqibi-kecrövü gördüm bu gün bari yaman serxoş.