Gayrimenkul sermaye iradında elde edilen hasılat

Gayrimenkul sermaye iradında elde edilen hasılat

Gayrimenkul sermaye iradında safi irat; gayrı safi hasılattan, iradın sağlanması ve idame ettirilmesi için yapılan giderler indirildikten sonra kalan miktarı ifade etmektedir.(Md.71)
Gayrisafi hasılat, bir takvim yılı içinde o yıla veya geçmiş yıllara ilişkin olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedellerinin tutarıdır.
Kiracı tarafından gayrimenkulü genişletecek veya iktisadi değerini devamlı olarak arttıracak bir masraf yapılması ve kira müddeti sonunda gayrimenkulün bedelsiz olarak kiralayana devrolunması halinde, devrolunan değerler kiralayan tarafından aynen tahsil olunmuş sayılır ve tahsil olunduğu dönemin geliri kabul edilir.
Örneğin kiracının kiralamış olduğu gayrimenkule 1999 yılında kalorifer tesisatı yaptırmış ve bu tesisat için yapmış olduğu giderleri kiralayandan tahsil etmemiş olması durumunda, 2001 yılında kira müddeti sona ermiş ve gayrimenkul aynen kiralayana devredilmiş olduğu kabul edildiğinde, kiracı tarafından yapılan masraf tutarı, yapılan kalorifer tesisatının gayrimenkulün değerini arttırıcı nitelikte bulunması nedeniyle, kiralayan bakımından 2001 yılında tahsil edilen irat olarak kabul edilecek ve beyanı gerekecektir. Burada önemli olan husus, yapılan masrafın gayrimenkule genişletecek veya iktisadi değerini arttıracak nitelikte olup olmadığının tespiti gereğidir. Gayrimenkulün değerini arttırıcı nitelikte bulunmayan normal ve mutad nitelikteki harcamaların kiralayan bakımından tahsil edilen değer olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan kiralayan tarafından peşin tahsil olunan kiralar ait olduğu dönemin geliri sayılır. Örneğin 2001 yılı kira gelirinin 2000 yılında tahsil edilmiş olması durumunda, tahsil edilen söz konusu gelir 2000 yılının geliri değil, ait olduğu dönem olan 2001 yılının geliri olarak vergilendirmeye konu edilecektir. Ancak ölüm veya memleketi terk hallerinde peşin tahsil olunan kira gelirleri ait olduğu dönemin değil, mükellefiyetin kalktığı dönemin geliri kabul olunur.
Gayrimenkul sermaye iradı sahiplerinin bilgileri dahilinde olmak kaydı ile, kira bedelinin icra dairesine, kamu müesseselerine, banka veya postaya yatırılması veya başka bir şahsa temliki veya kiracıya olan borca mahsup edilmesi tahsil hükmünde sayılmaktadır.
Yabancı para ile tahsil edilen kira bedeli ödeme gününün borsa rayici ile, borsa rayici yoksa Maliye Bakanlığınca tespit edilen kur üzerinden Türk Lirasına çevrilerek dikkate alınır.(Md.72)