LYS edebiyat çalışma soruları

1. Batı edebiyatında kullanılan aşağıdaki nazım ve nesir türlerinden hangisi Türk edebiyatında Cumhuriyet edebiyatından sonra yaygınlık kazanmıştır?

A) Sone

B) Terzarima

C) Roman

D) Makale

E) Deneme


2. Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp, Ali Canip ve arkadaşlarının "Genç Kalemler" dergisinde, Şinasi, Namık Kemal, Ali Suavi, Şemsettin Sami'nin çalışmalarını değerlendirerek Türkçenin Arapça ve Farsça sözcük ve tamlamalardan kurtulması yolundaki savaşları ---- ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu edebiyatı benimseyen edebiyat adamları, ürünlerinde Türkçe sözcükleri kullanmaya özen gösterdiler.

Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) Tanzimatçıların

B) Milli edebiyatçıların

C) Servet-i Fünuncuların

D) Fecr-i Aticilerin

E) I. Yenicilerin


3. I. Yazı dili konuşma dili haline getirilmiştir.

II. Ulusal ölçüye yeniden dönülmüştür.

III. Tamamen yerli konulara yer verilmiştir.

IV. Dörtlük nazım biçimi önemsenmiştir.

V. Şiirde ilk kez on altılı hece ölçüsü kullanılmıştır.

Numaralanmışözellikler, aşağıdaki dönemlerin hangisine aittir?

A) Sözlü Türk edebiyatı

B) Halk edebiyatı

C) Tanzimat edebiyatı

D) Milli edebiyat

E) Servet-i Fünun edebiyatı


4. 19. yy'da Fransa'da... doğdu. Bunun öncüsü Victor Hugo'ydu. Hugo, eski tiyatro kurallarını yıkıyor, sahneye yepyeni bir ruh getiriyordu. 1830'da oynanan ..., bu açıdan önemlidir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) trajedi - Kırgınlar Evi

B) dram - Hamlet

C) din dışı dram - Cimri

D) romantik dram - Hernani

E) komedya - Salambo


5. Eskiden şairlerin yaşam öykülerini, edebi kişiliklerini ve bazı şiirlerini ele alıp inceleyen eserlerin genel adıdır. İlk örneği Ali Şir Nevâî tarafından verilmiştir. XV. yüzyılda yazılan bu eserin adı Mecalis-ün Nefâ-is'tir. Batı edebiyatlarında bu türün adı biyografidir.

Bu parçada hakkında bilgi verilen edebi tür, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sohbet

B) Seyahatname

C) Menakıpnâme

D) Tezkire

E) Ruznâme


6. Abdülhak Hamit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Hem hece hem de aruz ölçüsünü kullanmıştır.

B) Tiyatrolarını, sahne tekniğine uygun olarak kaleme almıştır.

C) Karşıt düşünceleri bir araya getirmeyi ve onları karşılaştırmayı denemiştir.

D) Ruh ötesinin nedenini ve niçinini ararken, imanla kuşku arasında kalmıştır.

E) Tiyatro eserlerinde Corneille, Racine ve Shakespeare'in etkileri sezilir.


7. Yarin dudağından getirilmiş

Bir katre alevdir bu karanfil

Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) O çay ağır akar yorgun mu bilmem / Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem

B) Mehlika Sultan'a âşık yedi genç / Gece şehrin kapısından çıktı

C) Kır ata nal mı dayanır / Dağlar uykudan uyanır

D) Gördüm seni düşümde / Yeni açmış bir güldün

E) Gökyüzünün başka rengi de varmış / Su insanı boğar, ateş yakarmış


8. Bakmaz mısın Karacoğlan haline

Garip bülbül konmuş gülün dalına

Kadrin bilmeyenler alır eline

Onun için eğri biter menevşe

Bu dörtlükte altıçizili dizeler arasında aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?

A) Teşbih

B) İntak

C) İstiare

D) Mecaz-ı mürsel

E) Hüsn-i talil


9. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında aşk, kahramanlık, doğa konularını işleyen şiirlere denir. Bu şiirler, ozanlar tarafından kopuz eşliğinde söylenirdi. Halk edebiyatındaki koşmaya benzer. Uyak düzeni aaab, cccb, dddb şeklindedir.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisi hakkında bilgi verilmiştir?

A) sav

B) destan

C) sagu

D) koşuk

E) türkü


10. Âlem-i vahdette ey sâkî bizi bezm-i Elest

Etti ikrâr-ı safa mey-hânesinde şöyle mest

Nice câm-ı Cem nice mir'at-ı İskender dilâ

Dest-i mihnetten cefâ taşıyla bulmuştur şikest

Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Zengin uyak kullanılmıştır.

B) Rubai şiir biçimiyle yazılmıştır.

C) Kafiye düzeni aaxa şeklindedir.

D) Arapça ve Farsça tamlamalar vardır.

E) Halk şiiri nazım biçimidir.

Cevaplar: 1-E 2-B 3-D 4-D 5-D 6-B 7-D 8-E 9-D 10-E

 

1. Aşağıdaki dizelerde uyaklar harflerle gösterilmiştir.

Bakıp imreniyorum akınına a
Şehrin üstünden geçen bulutların, b
Belki gidiyorlar yakınına a
Rüyamızı kuşatan hudutların. b
Evler, ağaçlar, sular, ben bu an c
Sanki bulutlarla bir, akıyoruz; d
Onların hevesine uyaraktan c
Cenup ufuklarına bakıyoruz. d
Biz de hafif olsaydık bir rüzgârdan, e
Yer alsaydık şu bulut kervanında, f
Güzele ve yeniye doğru koşan e
Bu sonrasız gidişin bir yanında; f

Hangi harflerle gösterilmiş dizelerde redif yoktur?

A) a-c B) b-d C) c-e D) c-f E) d-f



2. Ben ölürsem akşamüstü ölürüm

Çocuklar sinemaya gider

Yüzümü bir çiçeğe gömüp

Ağlamak gibi isterim

Derinden bir tren geçer

Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)Günlük konuşma dilinin yapısı bozularak yeni bir şiir dili yaratılmaya çalışılmıştır.

B) Belli bir biçimsel kalıba bağlı kalınmamıştır.

C) Yaşanan dönemin toplumsal sorunları dile getirilmiştir.

D)Anlatımda öyküleme ve mantıksal bütünlük kaygısı gözetilmemiştir.

E) Şair, kişisel duygulanmalarını dile getirmiştir.



3. Aşağıdaki dizelerden hangisinde ötekilerden farklı bir uyak kullanılmıştır?

A) Ölmüş o, ayrı düşmüş sürüden,

Ayakları dışarıda örtüden.

B) Ölmüş herkes gibi ölen insan,

Yalnız ayaklar kalmış yaşayan.

C) Ardından ölüme düşen başın

İki kardeş bakakalmış şaşkın.

D) Der ki, bu ayakları görenler,

Başım değilmiş düşünen meğer.

E) Ayaklarım, az gide uz gide,

Ayaklarım, ümitler peşinde!


4. Bir avuç ışıktı incecik yüzü,

Gözleri geceler gibi derindi;

İçine başımın her an düştüğü

Avuçları sudan daha serindi.

Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Çapraz biçimde uyaklanmıştır.

B) Benzetmeler yapılmıştır.

C) İkinci ve dördüncü dizelerde zengin uyak ve redif vardır.

D) Lirik özellikler gösteren bir sevgi şiiridir.

E) Söyleyişi ve konusuyla Halk şiiri özellikleri göstermektedir.

5. Aşağıdaki dizelerden hangisi pastoral bir şiirden alınmıştır?

A) Erirken sıcakta yaz kokuları,

Ne hoştur, ne hoştur kır uykuları!

B) Seni düşünmek güzel şey, ümitli şey,

Dünyanın en güzel sesinden

En güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey…

C) Uzaktadır her şey, hep… yalnız ölüm,

Her yerde, her an yakınımız ölüm.

D) Bir incesaz ki süreklidir yaprak döken korularda

Çılgınlıkları oluşturur en çapraşık duygularda

E) Hüzün geldi başköşeye kuruldu

Yoruldu yüreğim yoruldu.



6. (I) Çağdaş şiir geleneğimiz,eski şiirimizin temelleri üzerinde ilerlemiş ama asıl kimliğini Batı şiirinin etkisiyle oluşturmuştur. (II) Eski şiirin ölçü ve uyak anlayışı önceleri aynen sürdürülmüştür. (III) Sonraki dönemde ise “kulağa göre uyak” anlayışı benimsenmiştir. (IV) Dilde yenileşme çabaları istenen sonucu vermese de konu tamamen değişmiştir. (V) Kalıplaşmış konuların yerini günlük yaşam kaynaklı konular almıştır.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde şiirin ahenk özellikleriyle ilgili bir değerlendirme yapılmıştır?

A) I. ve III. B) I. ve V. C)II. ve III.

D) II. ve V. E) IV. ve V.


7. Ilık bir su gibidir içimde yalnızlığım,

Yalnızlığım, ruhumda uzak bir ses gibidir.

Her sabah ufuklardan mavi şarkılar gelir,

Ve her sabah ürperir içimde yalnızlığım.

Bu dörtlük ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Çapraz uyak biçimiyle uyaklanmıştır.

B) Duyulmamış yeni sözcükler kullanılmıştır.

C) Somutlamaya dayalı bir anlatım vardır.

D) Arapça-Farsça tamlamalarla yüklü ağır bir dili vardır.

E) Serbest ölçüyle yazılmıştır.


8. Göğe uzanır -tek, tenha- bir kamış

Sırf unutmak için, unutmak ey kış!

Büyük yalnızlığını dünyanın.

Bu dizelerde hangi söz sanatı vardır?

A) Tecahül-i arif B) Hüsn-i ta’lil

C) Telmih D) Kinaye

E) Teşbih


9. Seni

Öyle uzun seviyorum ki seni

Ya yaradılışta doğmuşum

Ya ölümsüzün biriyim ben…

Bu dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mübalağa (abartma)

B) Teşbih (benzetme)

C) İrsal-i mesel (atasözü-özdeyiş kullanma)

D) Teşhis (kişileştirme)

E) Hüsn-i ta’lil (güzel nedene bağlama)

10. Ya hiçe uzanmış vaktimiz, ya hepe.

Yedi meçhul üstüne açılmış,

Yedi tepe.

İstanbul’u anlatan bu dizelerin ilkindeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tenasüp B) Tevriye C) Tezat

D) Telmih E)Teşhis


CEVAPLAR:
1. C
2. C
3. A
4. E
5. A
6. C
7. C
8. B
9. A
10 C

 

11. Bu eller miydi kesen mavi serçeyi,

Birkaç damla kan ki zafer ve kahramanlık.

Yorganın altına saklanarak

Bu eller miydi sevmeyen geceyi?

Bu dizelerdeki söz sanatının açıklaması aşağıdakilerden hangisidir?

A) Geçmişte yaşanmış bilinen bir olayı anımsatma

B) Olayları gerçek nedeni dışında daha güzel bir nedene bağlama

C) Atasözleri veya deyimleri kullanma

D) Bildiği bir gerçeği bilmez görünme

E) Sözcükleri hem gerçek hem mecaz anlama gelecek biçimde kullanma



12. Aşağıdakilerden hangisi, Türklerin ulusal edebiyatlarında

kullandığı alfabelerden biri değildir?

A) Göktürk alfabesi B) Uygur alfabesi

C) Çin alfabesi D) Arap alfabesi

E) Latin alfabesi



13. Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Türklerin kullandıkları alfabelerin en eskisi Orhun Yazıtları’ndaki Göktürk alfabesidir.

B) Orhun alfabesinin, beşinci yüzyıldan dokuzuncu yüzyıla değin kullanıldığı sanılır.

C) Divan-ü Lügati’t-Türk’teki manzum parçalar, savlar; Budizm ve Maniheizm’le ilgili metinler, eski Türk şiiri ve edebiyatı hakkında bizi aydınlatır.

D) Sözlü gelenek; ölçü, tür, konu bakımlarından değişerek yazılı edebiyata geçildiğinde ortadan kalkmıştır.

E) Eski Türk topluluklarında ozanların şiir söylemek dışında büyücülük ve hekimlik gibi görevleri de vardır.



14. Mani, Anonim Halk şiirinin en yaygın türüdür, yedi heceli ve dört dizeli

I II III

3 veya 7 dörtlükten meydana gelir. İlk iki dize giriş niteliğindedir. Dörtlüğün

IV

anlam yükünü üçüncü ve dördüncü dizeler taşır.

V

Bu cümlede altı çizili bölümlerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.



15. Orta oyunuyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Palanga denen orta oyunu alanı daire ya da elips biçiminde olur, izleyiciler bu alanın çevresinde sıralanırdı.

B) Başlıca dekoru, yeni dünya denen ve kafesli bir paravan ile iki kanatlı daha küçük bir paravan ve arkalıksız bir iskemleydi.

C) Klasik bir orta oyunu Karagöz oyunundakine benzer biçimde giriş, karşılıklı konuşma, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşurdu.

D) Alana önce çalgı eşliğinde oyunun iki ana tipinden biri olan Pişekâr girip oyunun adını söyleyerek gösteriyi başlatırdı.

E) İkinci ana tip olan Meddah’ın gene çalgı eşliğinde alana girmesiyle karşılıklı konuşma başlardı.

16. Servet-i Fünûn edebiyatı özelliklerinin belirtildiği aşağıdaki cümlelerden hangisi Divan edebiyatı özelliği olarak da sayılabilir?

A) Zerreden Güneş’e her şey şiirin konusu olabilir.

B) Şiirde ahenk öğesi olarak aruz ölçüsü kullanılır.

C) Kulak için uyak anlayışı savunulur ve benimsenir.

D) Sone ve Terza-rima gibi nazım biçimleri kullanılır.

E) Edebiyatta düz yazı ağırlık kazanır.



17. Şeyh Galip eserin, yazma nedenini açıkladığı kısmında, bir toplantıda Nâbi’nin Hayrâbâd isimli eserinin fazla övülmesinden rahatsız olarak eseri yazmaya karar verdiğini belirtir. Şeyh Galip, Nâbi’nin eserinin özgün olmadığını öne sürmüş ve kendisi hem edebi anlamda gelişmiş hem de özgün olan bir eser kaleme almak istemiştir. Ayrıca eserdeki tasavvuf ağırlığı göz önüne alınırsa, eserin yazılış amaçlarından biri de önemli bir tasavvufi eser yazmak istemesidir.

Bu parçada sözü edilen mesnevi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Leyla ve Mecnun

B) Hüsn ü Aşk

C) Harname

D) Risalet’ün-Nushiye

E) Hüsrev ü Şirin



18. Her beytinin kendi arasında kafiyelenmesi hem yazma kolaylığı sağlar hem de daha uzun metinlerin bu şekle uygun olarak kaleme alınmasına imkân tanır. Diğer nazım şekillerindeki kafiye bulma zorluğu Divan şairlerini uzun metinlerde bu şekli kullanmaya teşvik etmiştir. Bu nedenle uzun aşk, kahramanlık, şehir güzellikleri ve eğlenceleri gibi konularda bu nazım biçimi kullanılmıştır.

Bu parçada tanıtılan nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Murabba B) Mesnevi C) Kaside

D) Destan E) Müstezat



19. Aşağıdaki Divan edebiyatı şairleriyle ilgili açıklamaların hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) Fuzuli, çok derin ve etkili lirizmiyle bu edebiyat içinde bir zirve olarak yer alır.

B) Baki, renkli hayat tablolarıyla gözleri kamaştırır.

C) Nef’i hicivlerinin yanında muhteşem ahengiyle parlak kahramanlık sahneleri yaşatan şiirler yazar.

D) Nedim, kendine özgü edası ve ince ruhuyla Divan şiirini neredeyse halka mal edecek derecede millileştirir.

E) Şeyh Galip, öğretici tutumuyla ders veren ve düşündüren gazeller yazar.



20. Halk şiirinde, belirli kurallara bağlı nazım biçimleri yoktur. Halk şiirinde nazım biçimleri değil, türler vardır. Saz şairleri için önemli olan, bir örneğe uygun deyişler söylemek değil, doğaçlamanın gerektirdiği hava içinde duygularını hiçbir kurala bağlı olmaksızın dile getirmektir. Cönklerde koşma, destan, türkü, Türkmani, varsağı diye adlandırılan parçalar, her zaman aynı yapıda ve biçimde değildir.

Bu parçada, Halk şiiriyle ilgili, hangisinden söz edilmemiştir?

A) Halk şiiri nazım biçimlerinin kurallara bağlı olmadığından

B) Doğaçlama söyleyişin ön planda olduğundan

C) Şiirlerin heceyle söylendiğinden

D) Aynı nazım biçimlerinin farklı yerlerde farklı yapıda olduğundan

E) Şiirlerin belli kalıplar örnek alınarak söylenmediğinden

CEVAPLAR:

11. D
12. C
13. D
14. D
15. E
16. B
17. B
18. B
19. E
20. C

 

21. Terci-i bent, biçim bakımından terkib-i bente benzer; ancak —-. Konularında daha çok Tanrı’nın gücü, evrenin sonsuzluğu, doğanın ve yaşamın karşıtlıkları vardır.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümle doğru biçimde tamamlanmış olur?

A) bent sayısı çoğaltılıp konu genişletilir

B) bentler mesnevi biçiminde uyaklanır ve vasıta beyti farklı ölçüde yazılır

C) bu türdeki ürünler, devrin ileri gelenlerine sunularak bahşiş beklenir

D) söz sanatlarından uzak yalın bir dil kullanılarak didaktik yan öne çıkarılır

E) vasıta beyti her bendin sonunda değişmez ve aynen tekrarlanır



22. Günümüzde artık yaşamayan, Yahya Kemal’in deyişiyle “nadir insanların anlayıp zevkine vardığı bir tarihi çağrışım vasıtası” olan eski edebiyatımızdan

geride kalan kalıcı değerler, güzellikler yok mu? Biz bunları genç kuşaklara nasıl aktarabiliriz. Onlara özellikle eski şiirimizi nasıl sevdirebiliriz?

Bu parçada sözü edilen “eski edebiyatımız” aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sözlü edebiyat

B) Anonim Halk edebiyatı

C) Âşık edebiyatı

D) Divan edebiyatı

E) Tanzimat edebiyatı


23. “Erişdi nev-bahâr eyyâmı açıldı gül ü gülşen

Çerâğân vakti geldi lâlezârın dîdesi rûşen”

Bu dizelerle ilgili açıklamada,

Şairin ilkbaharın gelişiyle neşelenip coşarak gül bahçesinde açan gülleri, I
IIsevgilinin yüzüyle bir tutması, lâle bahçesini müjdeleyerek eğlence vaktinin
IIIbaşlayacağına sevinmesi, kısacası coşkulu ve arzulu ruh hâlini, Lâle Devri
IVeğlenceleri içinde hissederiz.

altı çizili bölümlerden hangileri açıklanan dizelerin Nedim’e ait olduğunun kanıtıdır?

A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.

D) II. ve IV. E) III. ve IV.



24. (I) Yunus’un dizelerinde yalınlık, arılık, açıklık ve içtenlik vardır. (II) Yunus’ta halk zevkine yakınlık ve derin bir lirizm görülür, bu yüzden şiirleri söyleyiş bakımından, halkın diline çok yakındır. (III) Yunus hece ölçüsünü kullanmış, aruzu hiç kullanmamıştır. (IV) Şiirlerinde ya dörtlüklerden oluşan, ya da mesnevi düzenine uyan bir biçim görülür. (V) Mevlana gibi Yunus da insana önem verir ayrıca dünya; güzellikleri, dağları ve ovaları, bitki ve hayvanlarıyla onu hep çekmiştir.

Yunus Emre’yle ilgili olarak, bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.



25. (I) Türk Halk şiirinde ölçü, hece ölçüsüdür. (II) Hece ölçüsü, İran şiir geleneğinden Türklere geçmiştir. (III) Hece ölçüsünde esas, dizelerdeki hece sayısının birbirine eşitliğidir. (IV) İlk dörtlüğün dizeleri kaç ise, ondan sonraki dörtlüklerin hece sayıları da ona uymak zorundadır. (V) Hece ölçüsüyle söylenmiş en eski şiir örneklerine Divan-ü Lügati’t-Türk’te rastlanmaktadır.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


26. Batılaşma çabalarıyla girişilen reformlar, edebiyatın da batıya açılması sonucunu doğurmuştu. İlk romancılar, bu ithal malı edebiyat türünü eski Türk

hikâyeciliğinin deneyimleriyle kaynaştırmışlar, romanlarında, çağlarının önemli sorunlarıyla ilgilenmişler (Kölelik, esir ticareti, kadın hakları…), daha da önemlisi, ithal malı edebiyat türüyle ithal malı yaşama biçimine, alafrangalığa karşı çıkmışlardır.

Yukarıdaki açıklamalar, aşağıdaki edebiyat dönemlerinden hangisiyle ilgilidir?

A) Tanzimat B) Servet-i Fünûn

C) Milli Edebiyat D) Yedi Meşaleciler

E) Birinci Yeni



27. Tanzimat II. dönemi sanatçıları, devrin siyasal baskıları nedeniyle gazetecilik, tiyatro gibi alanlara pek fazla eğilmemişlerdir.

Bu cümlede altı çizili bölümün yerine aşağıdakilerden hangisi konursa cümlede verilen bilgi yine doğru olur?

A) Tanzimat I. B) Servet-i Fünûn

C) Fecr-i Âti D) Milli Edebiyat

E) Cumhuriyet



28. • Hace-i evvel (ilkokul öğretmeni) sayılmıştır.

• Yazı makinesi olarak anılmıştır.

• Halk tipi bir adamdır, halk için sanat anlayışına sahiptir.

• Roman tekniği kusurludur.

• Gazeteciliğe önem vermiştir.

• Servet- i Fünûncuları “dekadan”lıkla suçlamıştır.

Yukarıdaki özellikler, aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?

A) Ziya Paşa B) Ahmet Mithat Efendi

C) Şinasi D) Namık Kemal

E) Samipaşazâde Sezai


29. Tanzimat dönemiyle ilgili aşağıdaki yeniliklerden hangisi Şinasi’ye ait değildir?

A) Batılı tarzdaki ilk tiyatro eseri

B) İlk şiir çevirileri

C) İlk makale

D) İlk noktalama işaretleri

E) İlk roman çevirisi

30. Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünûn edebiyatı özellikleri arasında sayılamaz?

A) Şiirde nazım nesre yaklaştırılmıştır.

B) Şiirde olduğu gibi romanda da (devrin siyasal baskıları nedeniyle) sosyal konulardan uzak durulmuştur.

C) Romanda, romantizmin kimi izleri bulunmakla birlikte genel olarak realizmin etkisi görülür.

D) Romanda da dil, öykülerde olduğu gibi daha anlaşılabilir ve “sanatkârane”likten sıyrılmış bir dildir.
E) Yazarlar daha çok yaşadıkları ortamı anlatma yoluna gittikleri için konuda, İstanbul’un dışına çıkılmaz.

CEVAPLAR:
21. E
22. D
23. E
24. C
25. B
26. A
27. B
28. B
29. E
30. D

 

31. Eski ve yeni edebiyat üzerindeki mücadele de en şiddetli aşamasına girmiştir. Bu aşamanın en gürültülü çatışması ise, Recaizade Ekrem ile Muallim Naci arasında, şiir dili ve nazım tekniği üzerine yapılan ve ancak hükümetin araya girmesiyle kapanmış olan tartışmadır. Naci, Ekrem’in edebi görüşlerine karşı Saadet gazetesinde çıkan cevaplarını “—-” adı ile ayrıca yayımladı.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Zemzeme B) Demdeme
C) Takdir-i Elhan D) Tahrib-i Harabat
E) Şiir ve İnşa


32. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk romanları yazan sanatçı olarak kabul edilir. Servet-i Fünûn döneminde roman ve hikâye türünün en önemli ismidir. Eserlerinde realizm akımının etkisi görülür. En ünlü öykülerinden biri olan Kar Yağarken bunun bir örneğidir. Süslü, sanatlı ve ağır bir dil kullanır. Alışılmıştan farklı bir cümle düzeni vardır. Romanlarında aydın kişileri anlatır. Ruh tahlillerine önem verir. Kahramanları yaşadıkları çevreye uygun olarak anlatır. Romanlarında yalnız İstanbul’u anlatan sanatçı, hikâyelerinde Anadolu ve köy hayatına, kasabalardaki yaşayışa yer vererek İstanbul dışına çıkmıştır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Halit Ziya Uşaklıgil

B) Mehmet Rauf

C) Hüseyin Cahit Yalçın

D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

E) Refik Halit Karay


33. Aruz sizin olsun, hece bizimdir,

Halkın söylediği Türkçe bizimdir

Leyl sizin, şeb sizin, gece bizimdir,

Değildir bir mana üç ada muhtaç.

Bu dizeler, aşağıdaki şairlerden hangisine ait olabilir?
A) Tevfik Fikret B) Ziya Gökalp
C) Mehmet Akif Ersoy D) Yahya Kemal Beyatlı
E) Ahmet Haşim


34.
Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki bir anda yaşasın iç içe rüyalarım.
Rüzgâr istiyorum ben ruhumun güllerine
Ki dökülsün, dağılsın, yok olsun hülyalarım.

Aşağıdakilerden hangisi, bu dizeler için doğru değildir?

A) Soyut kavramlarla, somut nesneler ilişkilendirilmiştir.
B) Şair kişisel duygularını dile getirmiştir.
C) Ölçü ve uyak gibi ahenk öğelerinden yararlanılmıştır.
D) Servet-i Fünûn döneminde edebiyatımızda yaygınlaşan “ki”li cümle yapısı kullanılmıştır.
E) Günlük dilde kullanılmayan yeni sözcüklere yer verilmiştir.


35. Aşağıdakilerden hangisi Beş Hececiler’in edebiyat anlayışının özellikleri arasında sayılamaz?

A) Şiirlerinde Anadolu’yu coşkulu bir dille anlatmışlardır.

B) Milli Edebiyatın ölçü, biçim ve nazım şekillerini benimsemiş, o doğrultuda eserler vermişlerdir.

C) Batı şiirindeki gelişmeleri günü gününe eserlerine yansıtmışlardır.

D) Şiirde sade ve özentisiz olmayı tercih etmişler, eserlerinde konuşma dilini kullanmışlardır.

E) Gerçekçi olmak istemişler, ancak hemen hepsi romantizme sürüklenmiştir.



36. Gelenek ve göreneklerine bağlı bir adam olan Naim Efendi II. Abdülhamit devri ileri gelenlerinden emekli bir nazır(bakan)dır. Damadı Servet Bey, tam alafrangalık düşkünüdür. Torunları Cemil ile Seniha da eskiyi beğenmemiş, yeniyi sindiremeyen birer züppedir. Savaş zenginleri ile arkadaşlık etmeye başlayan Seniha, günün birinde Avrupa’ya kaçar. Servet Bey, çoktandır özlemini çektiği modern bir apartmana taşınır. Yalnız başına kalan Naim Efendi, konağı kiraya verip kız kardeşinin yanına çıkar. Fakat kiracılar, konağı eski ve sıkıcı bulurlar. Y. Kadri’nin ilk romanıdır. Yapıtta, üç kuşak arasındaki görüş, anlayış ve yaşayış ayrılıkları anlatılır.

Bu parçada tanıtılan roman aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çalıkuşu B) Sinekli Bakkal

C) Kiralık Konak D) Yaban

E) Yaprak Dökümü


37.
yar yüreğin yar gör ki neler var
belki seyyar kuşların ömrü kadar sade aydınlık
belki vişne çiçekleri kadar beyaz ılık
belki çürümüş yılanlar kadar mundar
belki mahzende yıllanmış şarap kadar lezzetli
bir aşktır fışkırıp çıkacak
ne çıkarsa bahtımıza

Biçim ve anlatım özellikleri dikkate alınırsa bu dizelerin hangi edebiyat anlayışına bağlı olarak yazıldığı söylenebilir?

A) Edebiyat-ı Cedide
B) Milli Edebiyat
C) Beş Hececiler
D) I. Yeni
E) II. Yeni

38. 1929 ekonomik bunalımı birçok ülkede ekonomik sıkıntılara neden oldu. 1940’lı yıllara gelene kadar dünya ülkeleri çok güç günler yaşadı. Derken 2. Dünya Savaşı başladı. Sanatçılar savaş karşıtı yapıtlar verdiler. Bu zorlu günler, yoksul Türkiye’yi de vurdu. Sanatçılar yoksulluğu, ezilmişliği, barışı, birdenbire
zenginleşenleri, yoksul ile zengin arasında yükselen ekonomik ve sosyal uçurumu anlattılar yapıtlarında. Köy ve köylü, Adana’daki pamuk tarlaları, gündelikçi işçiler, varoşlarda oluşan yoksulluk, fabrikalar, fabrika işçileri, memurlar, devlet yönetiminde görülen aksaklıklar… son dönem edebiyatçılarının en çok işledikleri konular oldu.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı sıkıntılı ortam sanat anlayışlarını etkilemiştir.
B) Roman ve öykü türünde biçim yönünden gelişmeler olmuştur.
C) Daha önce denenmemiş olan düz yazı türleri denenmiştir.
D) Tiyatroda tarihten ve mitolojiden yararlanılmıştır.
E) Yazarlar toplumsal sorunlardan çok bireysel konuları işlemiştir.


39. Aşağıdakilerden hangisi ötekilerden farklı alandaki yapıtlarıyla tanınır?

A) Haldun Taner

B) Güngör Dilmen

C) Recep Bilginer

D) Orhan Asena

E) Suut Kemal Yetkin



40. 1928’de ortaya çıkan bu grup, Beş Hececiler’i —- memleket edebiyatı anlayışına sahip olmakla suçlamışlardır. Amaçlarını “—-” şeklinde açıklamışlardır. İsimlerini, etrafında toplandıkları “—-” adlı dergiden alırlar.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi konabilir?

A) gerçeklere dayanmayan – canlı, samimi ve gerçekçi olmak – Yedi Meşale

B) Anadolu’yu konu alan – sanatı halka sevdirmek – Meşale

C) insanımızdan uzak – sanatın kalitesini yükseltmek – Genç Kalemler

D) modası geçmiş – halka yakın olmak – Genç Kalemler

E) halktan uzak – sanata gereken değeri vermek – Yaprak


CEVAPLAR:

31. B
32. A
33. B
34. E
35. C
36. C
37. E
38. A
39. E
40.A

 

41. Edebiyatımızda bugünkü anlamıyla deneme türünde ilk yazılar ancak 20. yüzyılın başlarında görülür. Bu alanda öncülük edenlerin başında —- geldiğini söyleyebiliriz. Onun, “Bize Göre” ve “Gurebahane-i Laklakan” adlı kitaplarında yer alan bazı parçalar birer örneksel deneme yazısıdır.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ahmet Haşim’in
B) Suut Kemal Yetkin’in
C) Nurullah Ataç’ın
D) Cemil Meriç’in
E) Salah Birsel’in


42. • Genellikle dörtlük nazım birimi kullanılmıştır.

• Kafiye örgüsünde çapraz ve sarma kafiyeler de yer almıştır.

• Hece ölçüsü kullanıldı. Bunun yanında serbest nazım benimsenmeye başlanmıştır.

• Şiirler sade, anlaşılır, açık bir dille yazılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi özellikleri verilen bu anlayışa uygun şiirleryazmamıştır?

A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Yusuf Ziya Ortaç
C) Orhan Seyfi Orhon
D) Enis Behiç Koryürek
E) Mehmet Akif Ersoy

43. Edebiyatımıza getirdiği en önemli yenilik, ele aldığı konuları büyük bir sadelikle işlemesidir. Bu konular, yine sıradan insanların yaşamları etrafında gezinir. Öykücülüğe başladığı ilk yıllarda, dilde sadeleşmenin öncüsü olan Ömer Seyfettin’in izinden gider; ustalık dönemine eriştiğinde, hem Ömer Seyfettin’den, hem de kendi çağdaşlarından daha sade ve düzgün bir dille yazmıştır. Üslubunda Çehov’un etkileri açıkça görülür. Ancak, Çehov’un karamsar bakışını tekrarlamaz. Kendi deyişiyle; insanlara yaşamak için ümit, kuvvet ve neşe veren yazılardan hoşlanır, insanları karamsarlığa düşüren yazılardan hoşlanmaz.

Bu parçada tanıtılan öykücü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüseyin Cahit Yalçın

B) Sabahattin Ali

C) Refik Halit Karay

D) Memduh Şevket Esendal

E) Haldun Taner


44. Aşağıdakilerin hangisinde, yazar hakkında yanlış bilgi verilmiştir?

A) Kemal Tahir: Konularını cezaevi yaşantılarından, Kurtuluş Savaşı’ndan, eşkıya menkıbelerinden aldı. Gerçek bir Anadolu romanı oluşturdu. Eserleri: Yorgun Savaşçı, Devlet Ana …

B) Orhan Kemal: Hayatına girmiş yüzlerce kişinin kader ve direnişlerini yazdı. Sürükleyicilik, tabiilik, gerçeklik eserlerinin özelliğidir. Eserleri: Murtaza, Hanımın Çiftliği…

C) Yaşar Kemal: Genellikle Çukurova insanının hayat savaşlarını şiirli bir dille yazdı. Folklor unsurları ve güçlü doğa tasvirleri görülür. Eserleri: İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır, Teneke…

D) Fakir Baykurt: İçinde doğup yetiştiği köylülerin hayatını yazmıştır. Eserleri: Yılanların Öcü, Tırpan…

E) Sait Faik Abasıyanık: Konularını daima Ege ve Akdeniz kıyılarından çıkardı; balıkçıları, sünger avcılarını… işledi. Eserleri: Merhaba Akdeniz, Deniz Gurbetçileri…



45. Aşağıdakilerden hangisi Garip (I. Yeni) şiirinin özelliklerinden değildir?

A) Şiirde ölçüyü bırakıp serbest şiir yazma yoluna gittiler.

B) Uyağın şiir için gerekli ve önemli olduğunu savundular.

C) Her şeyi şiirin konusu hâline getirdiler, böylece şairane duyguları şiirden uzaklaştırdılar.

D) Gündelik küçük sorunlar, halktan kişiler, sokak… şiire girdi.

E) Dilin sanatlardan arındırılmış olarak doğal biçimde kullanılması gerektiğini savundular.

46. Bu akım; bir meseleyi, bir derdi ortaya koyarak, topluma faydalı olmak istiyordu. İlk ürünleri, Anadolu köy romancılığıdır. Konuları işçi-ırgat hayatı, sınıf çatışmaları, grev-lokavt gibi durumlar, toprak-su kavgaları…

Bu parçada “bu akım” olarak belirtilen Türk edebiyatı sanatçılarına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) İkinci Yeniciler
B) Maviciler
C) Hisarcılar
D) Toplumcu Gerçekçiler
E) Yedi Meşaleciler

47. Aşağıdaki tür-yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Psikolojik roman – Peyami Safa – Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

B) Romantik roman – N. Kemal – İntibah

C) Realist roman – Dostoyevski – Suç ve Ceza

D) Natüralist roman – Emile Zola – Meyhane

E) Klasik roman – Victor Hugo – Sefiller

48. Aşağıdakilerin hangisinde cümlenin başına parantez içindeki sanatçı getirilirse bilgi yanlışı yapılmış olur?

A) —- Hececiler’in en ünlü şairidir. Önce aruz ölçüsüyle aşk şiirleri yazmış daha sonra memleket edebiyatına yönelmiştir. Şiirlerinde Anadolu sevgisini anlatmıştır. (Faruk Nafiz Çamlıbel)

B) —-’ın şiirlerinde sembolistlerin etkisi vardır. Sanatçının şiirlerinde şuuraltı ve zaman önemli kavramlardır. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

C) —-, bir çevirisi nedeniyle üç yıllığına Bodrum kalebentliğine gönderilir ve buraya yerleşir. Eserlerinde, denizler, balıkçılar, süngerciler vardır. (Halikarnas Balıkçısı)

D) —-, deneme türünün Türk edebiyatındaki en önemli kişisidir. Türkçeyi sadeleştirme çalışmalarının ateşli savunucusudur. Eserlerinde “ve” bağlacını Arapçadan geçti diye hiç kullanmaz. (Suut Kemal Yetkin)

E) —-, hikâyelerini oldukça sade bir dille yazmıştır. İşçileri, çocukları, aylak insanları özetle “küçük insanı” anlatır. Bu hikâyelerde deniz, adalar, İstanbul, sahiller vazgeçilmez mekânlardır. (Sait Faik Abasıyanık)


49. Eserleriyle çağdaş edebiyatımızda deneme türünün gelişmesine büyük katkılarda bulunan yazarlarımız arasında Suut Kemal Yetkin’i, Orhan Veli Kanık’ı, Nurullah Ataç’ı, Sabahattin Eyüboğlu’nu, Mehmet Kaplan’ı gösterebiliriz.

Yukarıda adları sayılan yazarlardan hangisinin parçada yer alması uygun değildir?

A) Suut Kemal Yetkin

B) Orhan Veli Kanık

C) Nurullah Ataç

D) Sabahattin Eyüboğlu

E) Mehmet Kaplan


50. Hayata karışan felsefe… Daha doğru söyleyişle hayatın felsefesi… İnsan düşüncesinin özgürleşmesini istiyor. “Sade, doğal, sıradan bir insanın” düşüncelerinin yansıması onunkiler. “Kitabımın konusu benim” diyor. İnsanların ortak duygularını, noktalarını yansıtıyor. Zaten başka türlü de eserinin bu denli kalıcı olması olanaksızdır.

Bu parçada sözü edilen yazarın, kitabını hangi türde yazdığı söylenebilir?

A) Deneme
B) Fıkra
C) Söyleşi
D) Makale
E) Anı

CEVAPLAR:
40. A
41. A
42. E
43. D
44. E
45. B
46. D
47. E
48. D
49. B
50. A

 

51. Bir yazarı ve yapıtlarını değerlendiren, kendi edebiyat anlayışını savunurken karşıt anlayışı çürütmeyi amaçlayan ya da yayımlanan yeni yapıtları konu edinip okura tanıtma görevini yüklenen yazılar —- sayılabilmektedir.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) makale
B) fıkra
C) deneme
D) eleştiri
E) monografi



52. Orta Çağ’da düşünce bakımından unutulan veya unutturulan insan, bu yüzyıllarda -17. ve 18. yüzyıllarda- düşünen insanı aramaya ve yaratmaya başlar. Bu yüzyıllarda mantık veya düşünme sanatı ile düşünme ufkunu açan felsefe üzerine art arda eserler ortaya çıkar. Amaç, düşünme yol ve metotlarını
öğretmek ve dolayısıyla doğru düşünmeye sevk etmek olur. İnsanı insan yapanın düşünce olduğu fikri değişik kanallarla topluma sunulur.

Bu parçada sözü edilen gelişmeler, edebiyat akımlarından hangisine zemin hazırlamıştır?
A) Klasisizm
B) Romantizm
C) Realizm
D) Parnasizm
E) Natüralizm



53. —-, edebiyatımıza Servet-i Fünûn döneminde girdi. Bu akımı ilk tanıtan ve temsil eden sanatçımız Cenap Şahabettin’dir. Bu sanatçı, daha sonra sembolist bir çizgiye kaymıştır. Batı ölçüsünde olmamakla birlikte Tevfik Fikret ve Yahya Kemal Beyatlı üzerinde etkileri olmuştur.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Klasisizm B) Romantizm

C) Realizm D) Parnasizm

E) Natüralizm


54. Bu tarz hikâyede giriş, gelişme, sonuç gibi kronolojik bir düzenlemeye gidilmez; bir anı, bir durumu, ortamı, hayatın bir kesitini, olayların en çarpıcı yanını etkili bir şekilde vermeyi amaçlar. Üslupta şiirsellik ve deneme türünü andıran bir anlatımı vardır. “Olay” yerine “durum” öğesine ağırlık verilir.

Bu parçada sözü edilen hikâye türünün kurucusu sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alphonse Daudet

B) Guy de Maupassant

C) Stendhal

D) Anton Çehov

E) Andre Gide


55. —- farkı ilk kez bir yazarın “Ben, kendim” diye konuşuyor olması. Yazılarında sadece kendinden söz ediyor. Dünyaya kendince bakıyor. Sorunlarından, sıkıntılarından söz ediyor, paylaşıyor. Onun bakışı öylesine insani ki, hepimiz, her okuru onun düşüncelerini paylaşıyor, kendi düşüncelerimizin, hissettiklerimizin onun tarafından denemelere yansıtıldığını düşünüyoruz.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse parça doğru biçimde tamamlanmış olur?

A) Lamartine’in
B)La Fontaine’in
C) Montaigne’in
D) Moliere’in
E)La Bruyer’in


56. Yapıtlarının kahramanı, çocuk yaştayken sevdiği, sonradan başkasıyla evlenen, 24 yaşında da ölen Beatrice’tir. Şiirlerinde insan kişiliğini ve tutkularını başarıyla anlatmıştır. İtalyancayı yazı dili yapmıştır. En ünlü yapıtı, İlahi Komedya’dır. Bu yapıtta Latin şair Vergilius’la birlikte, sevgilisi Beatrice’i bulmak
için ahirete yaptığı düşsel yolculuğu anlatır.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sappho
B) Dante
C) Tasso
D) Ariosto
E) Ennius

CEVAPLAR:
51. D
52. A
53. D
54. D
55. C
56. B

 

1. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının genel özellikleri arasında yer almaz?

A) Atatürk devrimlerinin savunuculuğu yapılır ve bu devrimler yaygınlaştırılmaya çalışılır.

B) Tabiat tasvirleri gerçeklikten uzak ve subjektiftir.

C) Şiirlerde genellikle hece vezni kullanılır.

D) 1930″a kadar Milli Edebiyat çizgisinde gelişir. Bu tarihten sonra toplumcu ” gerçekçi bir çizgiye yönelir

E) Anadolu insanının sorunları eserlerde işlenir.


2. Aşağıdakilerden hangisi Garip akımının özellikleri arasında yer almaz?

A) Esin kaynağı olarak Batı”yı almışlardır.

B) Ölçü, uyak ve sanatlı söyleyiş gibi gelenekleri tümüyle reddetmişlerdir.

C) Gülmece ve ince yergi şiirin temel öğesi olmuştur.

D) Konuşma dilinden ayrı bir dil kullanmışlardır.

E) Sürrealizm akımından etkilenmişlerdir.


3. Aşağıdakilerin hangisinde Garip Akımı”nın temsilcileri bir arada verilmiştir?

A) O. Veli Kanık – O.Rifat Horozcu – M. Cevdet Anday

B) O.Veli Kanık – Cemal Süreya – Edip Cansever

C) F. Nafiz Çamlıbel – N. Fazıl Kısakürek – Ece Ayhan

D) Osman Saba – M. Cevdet Anday – Yahya Kemal

E) A. Muhip Dıranas – A. Kutsi Tecer – Edip Cansever


4. 1930″lu yıllarda bir grup genç bir araya geldiler. “Canlılık, samimiyet ve daima yenilik” ilkesini benimsediler. Hececilerin elinde tıkanan şiirimize yeni ufuklar açmayı amaçladılar. Cevdet Kudret, Sabri Esat Siyavuşgil, Yaşar Nabi Nayır gibi tanınmış sanatçılardan oluşmuş bu grup şiirimize istedikleri gibi bir yenilik getiremediklerinden kısa sürede dağıldı.

Bu parçada sözü edilen edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yedi Meşaleciler

B) Birinci Yeniler

C) İkinci Yeniler

D) Fecr- i Ati topluluğu

E) Beş Hececiler


5.Aşağıdaki eserlerden hangisi Yaşar Kemal”e ait değildir?

A) İnce Memed

B) Yer Demir Gök Bakır

C) Ağrı Dağı Efsanesi

D) Sarı Sıcak

E) Saatleri Ayarlama Enstitüsü


6. “Ok” şiiri hariç bütün şiirlerini aruzla yazmıştır. Batı şiiriyle eski Türk şiirini bir noktada buluşturmayı başarabilmiştir.Şiirlerinde Osmanlı medeniyet ve kültürüne bağlı kalmıştır. Türk musikisine, İstanbul”a hayrandır. “Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla” en tanınmış eserleridir.

Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yahya Kemal Beyatlı

B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

C) Tevfik Fikret

D) Mehmet Akif Ersoy

E) Faruk Nafiz Çamlıbel


7. Aşağıdaki yazar ” eser eşleştirmelerinden hangisi doğru değildir?

A) Reşat Nuri Güntekin – Şıpsevdi

B) Orhan Veli Kanık – Vazgeçemediğim

C) Kemal Tahir – Devlet Ana

D) Memduh Şevket Esendal – Ayaşlı ve Kiracıları

E) Ahmet Hamdi Tanpınar – Huzur


8. Cumhuriyet Dönemi”nin tanınmış şairlerindendir. Fransız Sembolist Baudeleire”in etkisi altında kalmıştır. Şiirlerinde Türkçenin sıcaklığını ve akıcılığını bulmak mümkündür. Hece ölçüsü ile şiirler yazarken uyağa sıkıca bağlıdır. Şiirlerinde etkili bir lirizm vardır. “Ömrümde Sükut”, “Düşten Güzel” , “Sonrası” en tanınmış şiir kitaplarıdır.

Yukarıda sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) M. Cevdet Anday

B) Enis Behiç Koryürek

C) Yahya Kemal Beyatlı

D) Cahit Sıtkı Tarancı

E) Ahmet Haşim


9. Çeşitli gazetelerde başyazrlık yaptı. Daha çok gezi ve anı türlerinde eserleri vardır. Yazılarıyla Milli Mücadele”yi destekleyen yazar, Atatürk devrimlerinin de savunucusu olmuştur. “Çankaya”, “Zeytin Dağı” , “Ateş ve Güneş” , “Baş veren İnkılapçı” eserlerinden bazılarıdır.

Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Rasim

B) Sait Faik Abasıyanık

C) Sabahattin Eyuboğlu

D) Falih Rıfkı Atay

E) Memduh Şevket Esendal


10. “Kırgızistan Türk edebiyatının dünyaca tanınmış yazarıdır. Dünyada en çok okunan romancılar arasında yer alır. Eserlerinde doğa, aşk ve vatan sevgisi geniş yer tutar. İlhamını Manas ve diğer Kırgız destanlarından ve efsanelerinden alır. “Cemile” adlı romanı dünyada bütün zamanların en çok okunan aşk romanı seçilmiştir. Sanatçıya Sovyetler Birliği”nde en değerli edebiyat ödülü sayılan Lenin Ödülü verilmiştir.”

Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cengiz Aytmatov

B) İsmail Gaspıralı

C) Ata Atacanoğlu

D) Aybek

E) Abdurrahim Dede


11. Aşağıdakilerden hangisi İkinci Yeni topluluğu için söylenemez?

A) Servet-i Fünun edebiyatına karşı bir tepki olarak doğmuştur.

B) Görünümü, eşyayı, insanı Gerçeküstücülerden daha da aşırıya giderek soyutlamışlardır.

C) Söyleyişe anlamdan daha fazla önem vermişlerdir.

D) Şiirde felsefi yaklaşımlara yer verilmemiştir.

E) Ölçü, kafiye ve biçim unsurlarıyla ahenk sağlamak yerine musiki ve anlatım zenginliği ön plana çıkarılmalıdır.


12. Attila İlhan”ın öncülüğünü yaptığı bir akımdır. Garip şiir akımının tersine şiirde sanatlı ve şairane bir söyleyişi benimsemişlerdir. Bu akım adını Attila İlhan’ın çıkardığı bir dergiden almıştır.

Yukarıda sözü edilen edebi topluluk aşağıdakilerden hangidir?

A) Maviciler

B) İkinci Yeniler

C) Beş Hececiler

D) Yedi Meşaleciler

E) Fecr- i Ati topluluğu
13. ” ………, deniz edebiyatımızın ünlü hikaye ve romancısıdır. Edebiyatımızda deniz çığırını açmış, sürgün olarak gittiği Bodrum”da deniz insanlarını, Bodrum”u ,Ege denizinin efsanelerini, Akdeniz savaşlarını, lirik bir dille anlatmıştır. Onun eserlerinde denizle ilgili her şeyi bulmak mümkündür.

Bu parçada tanıtılan edebiyatçımız aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cevat Şakir Kabaağaçlı

B) Ahmet Muhip Dıranas

C) Memduh Şevket Esendal

D) Falih Rıfkı Atay

E) Haldun Taner


14. Aşağıdakilerden hangisinde verilen eser karşısındaki sanatçıya ait değildir?

A) Dostlar Beni Hatırlasın – Aşık Veysel

B) İnce Memed – Yaşar Kemal

C) Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım – Haldun Taner

D) Rahatı Kaçan Ağaç – Melih Cevdet Anday

E) Kaldırımlar – Ahmet Kutsi Tecer


15. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat türü bakımından ötekilerden farklıdır?

A) Kanlı Topraklar

B) Yorgun Savaşçı

C) Otuz Beş Yaş

D) Huzur

E) Yaprak Dökümü


16. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?

A) Cumhuriyet Edebiyatı, Milli Edebiyat”ın konu ve öz bakımından devamı niteliğindedir.

B) Garip akımı İkinci Yeni akımına karşı bir tepki olarak doğmuştur.

C) Türk hikaye ve romanı 1930″dan sonra toplumcu gerçekçi bir çizgiye yönelir.

D) “Hayat” dergisi 1926″da Cumhuriyet ideolojisini yaygınlaştırmak göreviyle çıkarılmıştır.

E) Birinci Yeniler, ölçü, uyak ve sanatlı söyleyişi tümüyle reddetmiştir.


17.

I. Yedi Meşaleciler, Verlaine, Mallerme, Baudelaire gibi Fransız şairlerini önek almıştır.

II. Yedi meşaleciler, hece ölçüsünü kullanmışlar; ancak şiirimize biçim bakımından bir yenilik getirememişlerdir.

III. Garip şiiri temsilcileri , konuşma dilinin doğallığından yararlanmışlardır.

IV. İkinci Yeniler, ahlak, erdem, dürüstlük gibi konuları topluma benimsetmek için şiiri bir araç olarak görmüşlerdir.

V. Cumhuriyet döneminde aruz tümüyle bırakılmış, halk şiiri biçimleri ve serbest şiir yaygınlaşmıştır.

Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V


18. Aşağıdakilerden hangisinde sanatçı ve temsil ettiği topluluk yanlış eşleştirilmiştir?

A) Orhan Veli – Birinci Yeni

B) Cevdet Kudret – İkinci Yeni

C) Kenan Hulusi Koray – Yedi Meşale

D) Melih Cevdet Anday – Birinci Yeni

E) Edip Cansever – İkinci Yeni






CEVAP ANAHTARI


1) B
2) D
3) A
4) A
5) E
6) A
7) A
8) D
9) D
10) A
11) A
12) A
13) A
14) E
15) C
16) B
17) D
18) B

 

1) Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan kasidenin belirli bölümleri vardır: Bahar mevsiminin ya da bayram günlerinin tasvir edildiği birinci bölüme “teşbib” (I) , Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme “girizgah” (II) , Şairin kendini övdüğü bölüme “mehdiye” (III) , araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında şiir söylemeye “tegazzül” (IV) , birkaç beyitten oluşan son bölüme de “dua” (V) adı verilir.

Yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) V

B) IV

C) III

D) II

E) I


2)

I. Özellikle aşk, güzellik, ve içki konusunda yazılır.

II. Beyit sayısı 5 ile 9 arasında değişir.

III. Uyak düzeni, aa ” bb ” cc ” dd -” şeklindedir.

IV. İlk beyitine matla, son beyitine makta denir.

V. Tasavvuf edebiyatındaki ilahiyle biçim ve içerik bakımından aynıdır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi gazel için söylenemez?

A) III. ve V

B) III. ve IV

C) III ve V

D) II ve IV

E) II. ve IIII


3)

=>

Dil-i pürhun elem-i hercin ile cuş edeli

Çeşme-i çeşmin akan suları dem gibi gelir.

=>

Cennet cennet dedikleri

Birkaç köşkle birkaç huri


İsteyene sen ver onu

Bana seni gerek seni

Yukarıdaki şiir parçaları iki farklı yüzyılda yaşayan iki farklı şaire aittir.

I. Her ikisi de sade bir dille söylenmiştir.

II.Her ikisi de halk edebiyatına aittir.

III. İkisi de farklı ölçülerle söylenmiştir.

IV. Uyak örgüsü aynıdır.

V. Şairler birbirinden etkilenmişlerdir.

Bu şiir parçaları için yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi söylenebilir?

A) V

B) IV

C) III

D) II

E) I


4)

Sana kimisi canım kimisi cananım deyü söyler

Nesin sen doğru söyle can mısın canan mısın kafir?

Yukarıdaki beyit için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?

A) Mesneviden alınmış bir beyittir.

B) Kasidenin dua bölümünden alınmıştır.

C) Herhangi bir gazelin makta (son) beyitidir.

D) Gazelin matla (ilk) beyiti değildir.

E) Mersiyeden alınmış bir beyittir.


5)

I.

O temayül o tegafül o eda

O tebessüm o tekellüm o sada

II.

Kamet-i naziki bir ince fidan

Arızı hem sıfatı berg-i hazan

III.

Bulunur bunda hep efrad-ı milel

Tab”-ı insana nice vere halel

IV.

Dürlü dürlü derde uğratan beni

Kalb-i mail çeşm-i şahid-i bazdır.

V.

Çünki yar ağyar ile dem-sazdır

Bana günde bin kez ölmek azdır.

Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir “mesneviden” alınmış olamaz?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V


6)

I.

Bir elinde gül bir elinde cam geldin sakiya

Kangısın alsam gülü yahud ki camı ya seni

II.

Bir nazenin fitne tevellüd eder müdam

Mecliste duht-ı rezle o büt hem-dem olmasın

III.

Tuti-i mucize-guyem ne desem laf değül

Çerh ile söyleşemem ayinesi saf değül

IV.

Ben bu haletel tenezzül mü ederim şiire

Neyleyim kurtulamam tab”-ı heves-nakimden

V.

Ben kulun layık değüldür valsına amma yine

İltifatun arzu-mend-i visal eyler beni

Yukarıdaki beyitlerden hangisi gazelin matla (ilk) bölümünden alınmıştır?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V


7)

I.

Minnet hüdaya devlet-i dünya fena bulur

Baki kalır sahife-i alemde adımız

II.

Eşcar-ı bağ hırka-i tecride girdiler

Bad-ı hazan çemende el aldı çenardan

III.

Leyla ana verdi cümle rahtın

Pak eyledi bergden dırahtın

IV.

Heva ara”isi gül-zara çehre-güşa

Bahar gülşene giydirdi hulle-i harda

V.

Bir nice doyunca kanalım cam-ı murada

Bir lahza komaz saki-i devran elimizde

Yukarıdaki beyitlerden hangisi gazelin makta (son) bölümünden alınmış olabilir?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V


8)

I. Teşbib: Bahar mevsiminin ya da bayram günlerinin tasvir edildiği birinci bölüme denir.

II.Girizgah: Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme denir.

III. Fahriye: Şairin sanatkarane bir üslupla kendini övdüğü bölüme denir.

IV. Tegazzül: Araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında şiir söylemeye denir.

V. Mehdiye: Kasidenin sunulduğu kişinin övgüsünün yapıldığı bölüme denir.

Yalnızca bu bilgilere dayanarak,

Bu arsada Baki nice üstada yetişti

Alemde bugün ana kimse yetişemez

Baki”nin bu beyiti kasidenin yukarıdaki bölümlerinden hangisine örnek olabilir?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V

 

9)

I. Mesnevi
II. Müstezat
III.Tuyuğ
IV. Kaside
V. Rubai

Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında beyitlerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?

A) I. ve V

B) III. ve IV

C) III ve V

D) II ve IV

E) II. ve IIII


10)

I. Tardiye
II. Şarkı
III.Tuyuğ
IV. Kaside
V. Müstezat

Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında yalnızca Türklerin kullandığı nazım biçimlerindendir?

A) II ve V

B) II. ve IV

C) I ve II

D) I ve IV

E) II. ve IIII


11)

I. Medhiye

II. Hicviye

III. Mersiye

IV. Semai

V. İlahi

Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında kullanılan nazım türlerinden değildir?

A) IV ve V

B) III. ve IV

C) I ve II

D) II ve IV

E) II. ve IIII


12)

I. Siham-ı Kaza – Nedim

II. Leyla vü Mecnun ” Baki

III.Garipname ” Aşık Paşa

IV. Hüsn ü Aşk ” Seyh Galip

V. Şikayetname ” Fuzuli

Yukarıdaki eser- şair eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

A) III ve V

B) I. ve IV

C) I ve II

D) II ve V

E) I ve IIII


13)

I. Şarkı

II. Murabba

III.Müstezat

IV. Kaside

V. Rubai

Yukarıdakilerden hangileri divan edebiyatında dörtlüklerle kurulan nazım biçimlerinden değildir?

A) II. ve V

B) III. ve IV

C) III ve V

D) I ve IV

E) II. ve IIII


14)

I. Her beyitin dizeleri kendi arasında uyaklıdır.

II. Din, tasavvuf, kahramanlık, aşk” gibi konular işlenir.

III. Beyit sayısı sınırlı değildir. Uzun ve manzum öyküdür.

IV.Aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılır.

Yukarıda bahsedilen divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel

B) Müstezat

C) Mesnevi

D) Kaside

E) Müsemmen


15) Ölüm veya eleştiri konularında yazılır. Bu nazım türünde bent sayısı 7 ile 12 arasında değişir.Her bent 7 ile 10 beyit arasında değişebilir. Baki”nin, Kanuni”nin (bilgi yelpazesi.net) ölümü üzerine yazdığı “Kanuni Mersiyesi” bu türde yazılmıştır.Ziya Paşa”nın bu nazım şekliyle yazdığı şiirleri edebiyatımızda çok ünlüdür.

Yukarıda bahsedilen divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Murabba

B) Müstezat

C) Tuyuğ

D) Terkib-i Bent

E) Şarkı


16) Bent sayısı 2 ile 5 arasında değişir. Aşk ve güzellik konusunda özel bir ezgiyle söylenir. Türklere ait bu türü Nedim geliştirmiştir. Bentlerin sonunda nakarat adı verilen dize tekrarlanır.

Yukarıda bahsedilen divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şarkı

B) Murabba

C) Mesnevi

D) Kaside

E) Gazel


17)

I. Hece ölçüsü kullanılması.

II. İlk iki dizenin doldurma olması.

III. Hep tunç uyak kullanılması.

IV. Tek dörtlükten oluşması

V. Anonim olması

Yukarıda verilen cümlelerden hangisi ya da hangileri “mani” ile “rubai”nin ortak özelliğidir?

A) II ve V

B) Yalnız I

C) Yalnız IV

D) III ve V

E) I ve III


18)

I. Nedim

II. Baki

III. Şeyh Galip

IV. Evliya Çelebi

V. Katip Çelebi

Yukarıda verilen sanatçılardan hangisi ya da hangileri şiir türünde eserleriyle tanınmamıştır?

A) IV ve V

B) Yalnız I

C) Yalnız II

D) II ve V

E) I ve IV


19) (I) Divan şiirinde müstezat, gazelin dizelerine yarım dize eklenerek oluşturulan nazım biçimidir. (II) Nazire, usta kabul edilen bir şairin beğenilen bir şiirine benzetilerek yazılan şiirdir. (III) Hamse, bir şairin beş kasidesinin bir araya getirilmesiyle oluşan eserlere denir. (IV) Gazelin ilk beyitine matla, son beyitine makta denir. (V) Gazelin en güzel beyitine “beytü’l-gazel” denir.

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi yanlıştır?

A) I

B) II

C) III

D) IV

E) V


20)

I. Tevhid

II. Fahriye

III. Hicviye

IV. Mersiye

V. Girizgah

Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri konusuna göre kaside çeşitlerinden değildir?

A) I ve V

B) Yalnız II

C) Yalnız V

D) II ve V

E) II ve III






CEVAP ANAHTARI


1) C 2) A 3) C 4) D 5) D


6) C 7) A 8) C 9) C 10) E 11) A 12) C


13) B 14) C 15) D 16) A 17) C


18) A 19) C 20) D