Verimlilik Kültürü

Bütün bu gelişmeler ve yaşanan değişimler, sanayi çağının gözde terimi olan verimlilik kavramının, yeni bir bakış açısıyla değerlendirilmesini ve yeniden tanımlanmasını gerekli kılmaktadır.

Verimlilik artık bir yaşam biçimi bir kültür olarak algılanmalıdır. Bir diğer deyişle, Verimlilik Kültürü geliştirilmelidir. O halde yanıt aranması gereken soru, Verimlilik Kültürünün nasıl bir anlam taşıdığı ve nasıl geliştirilebileceğidir.

​

Verimlilik Kültürü, insana özgü bir kavramdır. İnsan, yeryüzünde ilk var olduğu günden beri, özünde var olan üretkenlik güdüsü ile çalışmış, çabalamış ve uygarlığın bugünkü düzeyine ulaşmasının tek sanatçısı olmuştur.

Verimlilik tanımının özünde, üretkenlik ve ölçülebilirlik vardır; amaç insanın yararı doğrultusunda ve insan için, eldeki kaynakları kullanarak, en fazla çıktıyı elde etmektir. Kültürün tanımı da bizi insan varlığına götürmektedir. İnsanın maddi ve manevi alanlarda doğaya kattıklarıdır kültür... Kültür, içinde insanın var olduğu her şeydir. İnsanın yaşama biçimidir, iletişim biçimidir, sorunları çözme şeklidir, teknik, ekonomik, hukuki, bilimsel, siyasal, ahlaki. mimari, sanatsal, dinsel, töresel estetik tüm değerleri ve yarattıklarıdır.

Verimlilik ve kültürün birbirine bu kadar uyması, her iki kavramın da; odak noktasında insanın olması, özünde gerek düşünsel (manevi), gerekse maddi anlamda üretme eyleminin bulunmasından kaynaklanmaktadır.

Verimlilik, bir yaşama biçimi, bir kültürdür, daha iyiye ulaşma çabasıdır, insanın gelişmesini desteklemektir, insanın insan için mükemmeli bulma serüvenidir. Verimliliğin özünde; amaç belirleme, üretkenlik, kaynak kullanımında akılcılık, kişisel bütünlük, ekiple birliktelik, ürün kalitesi, süreç kalitesi, pazarlama, yenilik, yeni ürünler, yeni pazarlar, yönetim, yaratıcılık, teknoloji, etik değerler, estetik değerler ve yaşam kalitesi vardır. Verimlilik, doğru işlerin, doğru biçimde, doğru zamanda, insanın/insanlığın yararına olacak biçimde yapılmasıdır.

Verimliliğin gelişmesi, kültürel bir birikimin sonucudur. Günümüzden yaklaşık 4 milyon yıl öncesine gider, evrenin yaradılış destanı. Bazı doğa bilimcileri bunun 10 hatta 15 milyon yıl önce başladığını söylemektedirler. Yine günümüzden yaklaşık 8 bin yıl öncesinde yerleşik tarımsal kültüre geçildiğini ve insanın, topluluklara dönüşmeye başladığını biliyoruz. İlk yazının, Milattan 4 bin yıl öncesine ait, Sümerlerin çivi yazısı olduğu konusunda da bir fikir birliği mevcuttur. İnsanlık bugüne işte böylesine bir kültürel miras ve bilgi birikimi ile gelmiştir.

O halde Verimlilik Kültürü kavramının çağrıştırdığı iki anlam vardır:

Birincisi; verimlilik 'anlayışının kültürel bir miras olarak, geçmişten günümüze nasıl geldiği, nasıl algılandığıdır.

Daha önce de belirtildiği gibi; sanayi devrimiyle birlikte gelişmeye başlayan iş dünyasının ve kitlesel üretimin popüler bir terimi olan "Verimlilik"; 1900'lü yılların ilk çeyreğinde endüstri mühendisliği tekniklerinin gelişmeye başlamasıyla birlikte, özellikle sınai üretimde, en fazla ürünün elde edilmesine yönelik çabalarla birlikte işletme gündeminin baş sıralarına oturmuştur. Ancak insanlığın kültürel mirasıyla birlikte gelen bu olgu, böylesine dar bir tarihsel perspektif içinde yorumlanabilir mi? Ya da sadece sınai üretimin kalıplan içine hapsedilebilir mi?

Verimlilik Kültürü kavramının çağrıştırdığı ikinci anlam; Verimlilik Kültürü kavramından ne anladığımız ve böyle bir kültürün özelliklerinin neler olduğudur. .Çağdaş işletmecilik alanında işin can alıcı ve incelenmesi gereken noktası budur.

O halde, artık verimliliği, bir kültür, bir yaşama biçimi olarak ele almak ve tanımına başka anlamları da katarak zenginleştirmek durumundayız.

Kuruluşlarda, çalışanlar üzerinde yaptığımız bir araştırma, verimliliği yeni bakışla ele almanın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Aşağıda 2001-2002 yıllarında gerçekleştirilen bu araştırma verilmektedir.